FATF – Financial Action Task Force

Doelen van FATF

Het doel van FATF is het beschermen van internationale financiële systemen alsook de wereldeconomie tegen de bedreigingen voortspruitende uit het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en proliferatie.

Het doel wordt op de volgende manieren bereikt namelijk:

1. Het ontwikkelen van internationale standaarden. Het is van belang dat landen deze standaarden implementeren in nationale wet- en regelgeving.

2. Het periodiek evalueren van lid landen door middel van evaluaties (Mutual Evaluations). Deze periodieke evaluaties worden uitgevoerd zodat kan worden nagegaan in hoeverre lid landen aan de AML/CFT-standaarden voldoen en in hoeverre dit resulteert in effectieve systemen voor de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering in deze landen.

3. Het identificeren van landen met strategische tekortkomingen en met hen in gesprek gaan voor het implementeren van effectieve maatregelen.

4. Het opstellen van guidance documenten en richtlijnen, die landen en instellingen ondersteunen bij de implementatie van de AML/CFT-standaarden en die bijdragen aan het identificeren van nieuwe risico’s op het gebied van witwassen en de financiering van terrorisme.

5. Een duidelijk en begrijpelijk inzicht in de FATF-aanbevelingen en –processen alsook uitleg daaromtrent.

FATF- Styled Regional Bodies (FSRBs)

Er zijn negen (9) FATF-styled Regional Bodies (FSRBs) die zijn opgericht om de internationale normen voor de bestrijding van het witwassen van geld, de financiering van terrorisme en proliferatie (FATF -aanbevelingen) wereldwijd te doen implementeren.

De negen (9) FSRB's zijn onafhankelijke regionale organisaties die frequent consultaties houden met de FATF voor het eventueel aanpassen van de eerder uitgebrachte 40 aanbevelingen.

De belangrijkste taak van de FSRBs is het creëren van fora voor overleg in verband met het opzetten van systemen voor de bestrijding van het witwassen van geld, de financiering van terrorisme en proliferatie in hun regio’s.

De FSRB's evalueren de AML/CFT-systemen van de lidstaten en doen waar nodig aanbevelingen voor de verbetering ervan. Zij zijn ook betrokken bij de studie van typologieën die betrekking hebben op nieuwe trends en methoden die criminelen hanteren voor witwaspraktijken alsook de financiering van terrorisme en proliferatie.

De negen (9) FATF-styled regional bodies, die elk een bepaald gebied omvatten zijn als volgt onderverdeeld:

FATF AML/CFT-aanbevelingen 

De 40 aanbevelingen welke door de FATF zijn geformuleerd, worden gerekend tot de AML/CFT-standaarden en zijn internationaal toonaangevend. Wereldorganisaties zoals de Verenigde Naties, de Wereldbank, het IMF, de IDB en de Europese Unie hanteren deze 40 aanbevelingen ook als hun leidraad. Deze aanbevelingen zijn onder meer gericht op strafrechtelijke dan wel civielrechtelijke of bestuursrechtelijke acties tegen witwassen en terrorismefinanciering. Het voorziet ook in het aanduiden van financiële – en niet financiële dienstverleners als poortwachters binnen de economie en het financieel systeem van landen. Ook het bevorderen van nationale – en internationale samenwerking is een belangrijk speerpunt.

De aanbevelingen die toezien op de rol van de financiële - en niet financiële instellingen, hebben met name betrekking op het achterhalen en verifiëren van de identiteit van cliënten en hun uiteindelijk begunstigden, het melden van verdachte dan wel ongebruikelijke transacties en het ontwikkelen van interne analyseprocedures en het nemen van maatregelen om betrokkenheid bij witwassen en terrorismefinanciering te bestrijden.

Een belangrijke rode draad binnen de aanbevelingen van de FATF is de risico gebaseerde benadering. Dit houdt in dat de financiële – en niet financiële dienstverleners voor hun instelling of bedrijf zelf een inschatting dienen te maken van de mogelijke risico’s van een cliënt en daarvoor voldoende mitigerende maatregelen ontwikkelen en toepassen.

Voor een effectief systeem tegen witwassen en terrorismefinanciering is een goede analyse van de voornaamste witwasrisico’s en risico’s op terrorismefinanciering de eerste stap. Dit geldt zowel op nationaal niveau als op het niveau van instellingen en bedrijven die als meldplichtigen zijn gecategoriseerd.

De FATF-aanbevelingen zijn voor het eerst in 1990 vastgesteld, en in het jaar 2012 is een herziene versie uitgegeven, waarbij naast de regel gebaseerde benadering ook de risico gerichte benadering werd ingebed. Sindsdien heeft de FATF de aanbevelingen op onderdelen waar nodig aangepast om zodoende tegemoet te komen aan de uitdagingen voortspruitende uit technologische ontwikkelingen en nieuwe risico’s. Zo zijn in 2019 ook verschillende soorten aanbieders van cryptodiensten onder de FATF-standaarden gebracht.

Aandachtsgebieden vervat in de 40 aanbevelingen

De 40 aanbevelingen bestrijken de volgende gebieden:

• A – AML/CFT Beleid en Coördinatie

• B – Money Laundering en confiscatie

• C – Terrorisme financiering en financiering van proliferatie

• D – Preventieve maatregelen

• E – Transparantie en daadwerkelijk eigendom van rechtspersonen

• F – Bevoegdheden van autoriteiten en andere institutionele maatregelen

• G – Internationale samenwerking

Aan de hoofdgebieden worden aanbevelingen gekoppeld en die zijn weer onderverdeeld in sub criteria’s. Er zijn verschillende aanbevelingen die geplaatst kunnen worden in de hoofdgebieden. Deze zijn: